تماشاگران فوتبال سرمایه یا دردسر؟! - وبلاگ لوازم آشپزخانه

به گزارش وبلاگ لوازم آشپزخانه، تماشاگران، همواره به عنوان سرمایه های اصلی فوتبال و سایر ورزش های عامه پسند مطرح می شوند. اما نگاهی به پهنه مسابقات داخلی، نشان می دهد که متولیان فوتبال، نه تنها از این سرمایه های بالقوه، به درستی استفاده نمی کنند، بلکه با مدیریت نادرست، زمینه رفتارهای ناهنجار را در آنان فراهم می آورند.

به گزارش وبلاگ لوازم آشپزخانه، ورزش به عنوان پدیده ای اجتماعی، در جوامع مدرن امروز جایگاه خاصی در مطالعات اندیشمندان علوم مختلف یافته است. ابعاد گوناگون این پدیده، آن را از یک امر رقابت انگیز صرف خارج ساخته و دامنه آن را به اغلب موضوعات اجتماعی پیوند داده است.

در میان رشته های مختلف ورزشی، فوتبال جایگاه فزونی دارد. از سال 1960 که فوتبال دیگر به عنوان یک ورزش گروهی مطرح نبود و حیات اجتماعی یافت، توجه محققین اجتماعی را به خود جلب کرد، تا جایی که فیلسوف مشهور ژان پل سارتر گفته است: خصوصیات یک جامعه را در فوتبال آن کشور جستجو کنید.

به گفته پژوهشگران این حوزه، تنوع ابعاد مختلف فوتبال به گونه ای است که در حال حاضر از آن به عنوان یک صنعت یاد می شود و روسای فدراسیون های کشوری، قاره ای و جهانی فوتبال در رده افراد بانفوذ و قدرتمند سیاسی قرار دارند. اما این صنعت پررونق، روی دیگری هم دارد و آن تنش هایی است که از قبل، حین و پس از مسابقات مهیج فوتبال، میان طرفداران مختلف با یکدیگر و توسط آشوب گران یا اصطلاحاً هولیگان ها رخ می دهد و بعضاً باعث بروز حوادث تلخی می شود.

رقابت های ورزشی، ورزشکاران و تماشاگران را در وضعیتی هایی قرار می دهند که ممکن است قواعد و هنجارها و تقسیم کارهای رایج را به آسانی نقض کرده و به رویارویی پرخاش جویانه و خشونت آمیز روی آورند.

در رابطه با این موضوع مهم که در کشور ما نیز ابعاد گوناگونی پیدا کرده است، محققانی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز و واحد علوم و تحقیقات، پژوهشی را انجام داده اند که در آن، پدیده هولیگانیسم در بین تماشاگران فوتبال مورد تبیین جامعه شناختی واقع شده است.

این پژوهش جالب از طریق پرسشنامه و با مشارکت 422 نفر از تماشاگران فوتبال شهر تهران اجرا شده است.

طبق یافته های این مطالعه، محیط پیرامون، هیجانات کاذب، امکانات رفاهی و شخصیت برون گرا بر هولیگانیسم مؤثر هستند و امکان حرکت به سوی آن را فراهم می آورند.

در این خصوص، احسان رحمانی خلیلی، استادیار جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز و همکارش در این تحقیق می گویند: دو عامل محیط پیرامون و هیجانات کاذب تماشاگران فوتبال به طور مستقیم می تواند هولیگانیسم را در تماشاگران فوتبال ایجاد نماید. همچنین عواملی مثل امکانات رفاهی و شخصیت برون گرا به شکل غیرمستقیم بر این موضوع اثر می گذارند.

طبق این یافته ها، هیجانات کاذب علاوه بر تأثیر مستقیم به شکل غیرمستقیم نیز از طریق تأثیرگذاری بر محیط پیرامون بر ایجاد هولیگانیسم تأثیر می گذارند.

رحمانی خلیلی و همکارش، با توجه به نتایجی که از پژوهش خود به دست آورده اند، پیشنهاداتی را جهت کنترل بیشتر این موضوع ارائه داده اند. به گفته این محققان:

- سازمان و نهادهایی که امکان تأثیرگذاری بر رفتار تماشاگران را دارند یعنی باشگاه های ورزشی، فدراسیون فوتبال و نظایر این ها، بایستی در چارچوب ارتباطی متقابل با یکدیگر، الگوی رفتاری مناسب به نوجوانان و جوانان جامعه به خصوص طرفدار فوتبال جهت کنترل آن ها ارائه دهند.

- با توجه به این که نوجوانان و جوانان به اقتضاء سن از نیروی هیجانی بالایی برخوردارند، مجاری تخلیه انرژی هیجانی لازم برای آن ها فراهم شود. برای مثال اجرای کنسرت با حضور یکی از خوانندگان محبوب می تواند در این زمینه مؤثر باشد.

- افزایش امکانات رفاهی موجود در استادیوم ها، یکی دیگر از کارهای مهمی است که می تواند در کنترل خشم طرفداران مؤثر باشد.

- آموزش به مأمورین انتظامی و برگزاری کلاس ها و دوره های آموزشی برای کادر حفاظت از استادیوم های ورزشی جهت برخورد به دوراز تنش با تماشاگران بایستی در دستور کار قرار گیرد.

- برنامه ریزی اصولی برای نحوه ورود و خروج افراد و تماشاگران به استادیوم ورزشی، به طوری که هم شان و منزلت افراد حفظ شود و هم کمترین تنش و برخورد ایجاد شود.

- فراهم سازی بسترها و زیرساخت های مناسب برای حضور بانوان در استادیوم ها به شکل منطقی و با طی شدن فرایند زمان بر آن و راهکار اصولی و مدون باید مد نظر قرار گیرد. این موضوع موجب می شود که حادثه های تلخی همچون خودسوزی دختر جوانی موسوم به دختر آبی که نشات گرفته از نگاه و شیوه غلط ورود بانوان به استادیوم بود، تکرار نشود.

این یافته های علمی پژوهشی که در صورت به کار گرفته شدن توسط نهادهای مرتبط، می تواند تا حد زیادی به آرام و سالم شدن جو استادیوم های فوتبال بیانجامد، در فصل نامه علوم اجتماعی وابسته به دانشگاه علّامه طباطبائی منتشر شده اند.