فرصت تماشای دومین اَبَرماه سال در هفته دوم مرداد 1402 - وبلاگ لوازم آشپزخانه

به گزارش وبلاگ لوازم آشپزخانه، آسمان شب در هفته دوم مرداد 1402 رویدادهای جذابی برای دیدن دارد و با ظهور ابرماه درخشان ترین ماه میانه تابستان را به نمایش می گذارد.

این هفته یکی از هفته های دلپذیر نجومی برای رصدگران آسمان شب در شهرهای پرجمعیت و دارای آلودگی نوری محسوب می گردد. در حالت عادی به علت آلودگی نوری، امکان رصد بسیاری از پدیده های دلنشین آسمان شبریال در شهرها وجود ندارد اما بعضی اجرام آسمان شب هستند که حتی در شهرها نیز جلوه خود را با شکوه تمام به نمایش می گذارند.

ماه از جمله این اجرام آسمانی است. در حالی که ناسا و سازمان ها و شرکت های همکار آن، برای بازگردانی انسان به ماه طی برنامه آرتمیس آماده می شوند، توجه ها بیش از همواره به ماه معطوف شده است و رویدادهای ابرماه فرصت مناسبی برای نگاه دوباره به تنها قمر زمین محسوب می شوند. شاید به همین علت هم هست که در سال های اخیر این رویداد، بیش از همواره مورد توجه قرار گرفته است.

طبق تعریف، ماه کامل یا ماه نو، زمانی ابرماه است که در 90 درصد نزدیک ترین فاصله خود نسبت به زمین (حضیض مداری) قرار داشته باشد. ابرماه قبلی سال 2023 در تاریخ 3 جولای (12 تیر) رویداد و اکنون این هفته شاهد دومین ابرماه سال جاری هستیم. این ابرماه نه تنها فرصتی برای رصد ماه است که بسیار درخشان تر به نظر می رسد، بلکه با توجه به ارتفاع مناسب موقعیت خوبی برای عکاسی از آن در کنار ساختمان ها و عوارض زمینی خواهد بود.

علاوه بر رصد ابرماه، این هفته سیارات منظومه شمسی هم بازی های فراوانی دارند و موقعیت مناسبی برای درک حرکت آن هاست. از سیاره ناهید که تا انتها هفته فرصت تماشای عصرگاهی آن انتها می یابد تا اورانوس که این هفته موقعیت خوبی برای تماشای آن در نزدیکی مشتری فراهم می گردد.

رویدادهای نجومی هفته دوم مرداد 1402

شنبه 7 مرداد

امروز عصر ماه درست از دهانه قوری صورت فلکی کمان (Sagittarius) مانند یک قطره غول پیکر و تماشایی به بیرون می ریزد! دوربین دوچشمی احتمالا به شما یاری خواهد نمود تا ستاره های این صورت فلکی را در میان نور ماه تشخیص دهید. به یاد داشته باشید که پهنای قوری تقریبا دو برابر میدان دید یک دوربین دوچشمی معمولی است، بنابراین انتظار داشته باشید که برای تماشا همه ستاره های آن، کمی در اطراف ماه بگردید.

یکشنبه 8 مرداد

اکنون ماه در لبه دیگر قوری و روی دسته آن قرار گرفته است. باز هم، از دوربین های دوچشمی برای یاری به شناسایی ستاره های صورت فلکی قوس (کمان) در حضور نور ماه بهره ببرید.

دوشنبه 9 مرداد

دو ستاره درخشان تابستان، نسر واقع (Vega) و سماک رامح (Arcturus) هستند که به ترتیب اندکی پس از شب در بالای سر و غرب می درخشند. از نسر واقع به سمت سماک رامح یک خط بکشید. در یک سوم ابتدایی، این خط از سنگ طاق کم نور صورت فلکی هرکول عبور می نماید و در دو سوم مسیر، از نیم دایره صورت فلکی کم نور تاج شمالی (Corona Borealis) می گذرد که با ستاره نسبتا درخشانش، یعنی فکه (Alphecca) کاملا تعیین است.

سه شنبه 10 مراد

ماه کامل در ساعت 22:01 در جنوب صورت فلکی جدی روی می دهد. این ماه، یکی از درخشان ترین ماه های کامل سال جاری و یک ابرماه محسوب می گردد.

با انتها شدن گرگ ومیش غروب، در پی ستاره الطیر (Altair) در بالای ماه بگردید. هنگامی که ماه به خوبی بالا آمد، در پی سیاره زحل باشید که با فاصله دو مشت در طول بازو، سمت چپ آن قرار گرفته است.

با پیشروی تابستان، سماک رامح، همواره در سمت غربی آسمان عصرگاهی حرکت می نماید و نقطه پایین بادبادک صورت فلکی گاوران (Boötes) یا عوا را تشکیل می دهد. این بادبادک باریک، حدود 23 درجه به سمت راست و بالا امتداد می یابد و قسمت بالای آن هم کمی به سمت پایین خم شده است.

چهارشنبه 11 مرداد

ساعت 09:22 ماه با فاصله 375 کیلومتری از زمین، به حضیض مداری می رسد و پس از آن در مدار خودش از زمین دورتر می گردد.

اکنون کمتر از یک روز از ماه کامل گذشته است، قمر زمین در انتها گرگ ومیش عصرگاهی، سر برمی آورد. امروز عصر، می توانید زحل را در فاصله 6 درجه بالا سمت چپ ماه جست وجو کنید. این دو جرم درخشان، در طول شب به هم نزدیک تر می شوند و چشم انداز ای تماشای را ایجاد می نمایند.

کاملا به نیمه تابستان نرسیده ایم، اما در حال حاضر شکل W صورت فلکی ذات الکرسی (Cassiopeia) که خودش یک صورت فلکی عصرهای پاییز و زمستان محسوب می گردد، در سمت شمال و شمال شرقی آسمان ار ابتدای شب دیده می گردد. علاوه بر این میدان بزرگ صورت فلکی اسب بزرگ (Pegasus) هم به عنوان دیگر نماد پاییز، درست در افق شرقی بالا می آید.

پنج شنبه 12 مرداد

ماه غول پیکر در حال کاهش فاز است و در اواخر گرگ ومیش غروب آفتاب، طلوع می نماید. سیاره زحل هم سمت راست بالای آن می درخشد و کمی دورتر سمت چپ بالای ماه، صورت فلکی پگاسوس جای گرفته است که لبه سمت راست بالای مربع آن به سمت ماه اشاره می نماید.

آدینه 13 مرداد

چهارمین ستاره مثلث تابستانی؟! در حقیقت نه! مثلث معروف تابستانی ستاره تازه ای ندارد اما ستاره درخشان بعدی در نزدیکی این مجموعه ستاره سر حوا (Rasalhague) یا آلفا مارافسای است که با قدر 2.1 می درخشد. برای تماشا آن بلافاصله پس از تاریک شدن هوا سمت جنوب آسمان را نگاه کنید. آلفا مارافسای تقریبا سمت راست الطیر و پایین سمت راست نسر واقع واقع شده است. الطیر در حال حاضر پایین ترین ستاره مثلث تابستانی است و نسر واقع، تقریبا بالای سر قرار گرفته و درخشان ترین ستاره مثلث تابستانی به شمار می رود.

سیارات در هفته دوم مرداد 1402

عطارد و زهره در درخشش غروب خورشید قرار گرفته اند. در اوایل هفته، حدود 15 یا 20 دقیقه پس از غروب آفتاب از دوربین های دوچشمی بهره ببرید و دنبال آن ها را در نزدیکی افق غربی باشید. قدر ناهید 4.2- و عطارد فقط در حدود یک پنجاهم آن روشنایی دارد و حتی این هفته از قدر 0.0 تا 0.2+ کمی محوتر هم می گردد.

در ابتدای هفته عطارد 6 درجه بالاتر از زهره واقع شده است اما تا انتها هفته به 15 درجه سمت چپ و بالای آن حرکت می نماید. هرچند در این زمان سیاره ناهید دیگر از نمای عصرگاهی خارج شده است.

با استفاده از دوربین دوچشمی و تلسکوپ، نمای مجذوب کننده تری از زهره را در اختیار خواهید داشت. این سیاره در حال وارد شدن به شدیدترین فاز هلالی خود است.

مریخ هم در نزدیکی آن ها واقع شده است و با قدر 1.8 به رنگ نارنجی-قرمز می درخشد. در ابتدای هفته 11 درجه سمت چپ بالای عطارد را جست وجو کنید تا آن را ببینید. سیاره سرخ تا انتها هفته به 7 درجه ای سمت چپ بالای عطارد نزدیک می گردد.

مشتری با قدر 2.4- در صورت فلکی حمل واقع شده است و حوالی نیمه شب یا کمی بعد از آن در سمت شرق و شمال شرقی طلوع می نماید. در شروع سحر می توانید آن را با ارتفاع زیاد سمت جنوب شرقی آسمان ببینید.

زحل با قدر 0.7 در صورت فلکی دلو (Aquarius) حضور دارد و از ابتدای شب طلوع می نماید. بالاترین ارتفاع آن در سمت جنوب آسمان و پایدارترین حالت آن برای رصد تلسکوپی، چند ساعت قبل از طلوع آفتاب است.

اورانوس با قدر 5.8 در صورت فلکی حمل واقع شده است و ابتدای سپیده دم، حدود 9 درجه سمت چپ مشتری، به زیبایی و در ارتفاع زیادی دیده می گردد. دقت داشته باشید که برای تماشا آن احتمالا به ابزار رصدی مانند دوربین دوچشمی احتیاج خواهید داشت.

نپتون هم با قدر 7.9 در مرز صورت های فلکی دلو و حوت جای گرفته است و پس از تاریکی هوا طلوع می نماید و قبل از سپیده دم در سمت جنوب، در ارتفاع حدود 2 درجه شرقی نسبت به زحل دیده می گردد. با توجه به روشنایی کم، برای رصد این دورترین سیاره فعلی منظومه شمسی هم به ابزار رصدی احتیاج است.

عکس کاور: ابرماه در سال 2022 فیلیپین

Credit: Nathaniel Adam Cruz

منابع: Sky and Telescope, EarthSky, مجله نجوم