آن تایلر: در جوانی نویسنده بهتری بودم
به گزارش وبلاگ لوازم آشپزخانه به نقل از گاردین - وقتی تور بریتانیای آن تایلر برای آخرین رمانش یکی از اولین قربانیان ویروس کرونا شد و ناشر او گفت که نویسنده 78 ساله تمام مصاحبه های رسانه ای خود را تلفنی از خانه اش در بالتیمور انجام می دهد، تایلر هم نفس راحتی کشید و هم احساس گناه کرد. او یکی از معتبرترین رمان نویسندگان مدرن دنیا است، برنده جایزه پولیتزر (برای درس های تنفس، 1988) و جایزه حلقه منتقدین کتاب ملی (برای دنیاگرد اتفاقی، 1995 که به فیلم برنده اسکار تبدیل شد)، فینالیست جایزه من بوکر (قرقره آبی، 2015) و جایزه داستان زنان (نردبان سال ها، 1995 و قرقره آبی). اما تا سال 2012 او هم مثل توماس پینچن و جی دی سالینجر سکوت کرد. او هیچ وقت علاقه ای به حرف زدن درباره اینکه چطور کاری را انجام می دهد نداشته و هنوز هم ندارد، زیرا این کار به خود آگاهی می انجامد که هرگز برای خلاقیت خوب نیست. اما در دنیای امروز احتیاج است.
بنابراین وقتی تور لغو شد احساس آرامش کرد. او می گوید: یادم هست روز قبل از امتحان ریاضی دعا می کردم که مدرسه آتش بگیرد. اما می دانم اگر واقعا می سوخت احساس گناه می کردم. برای همین حالا همواره به خودم می گویم مراقب باش چه آرزویی می کنی!
مصاحبه های تلفنی عموما عذاب آورند، ملغمه ای از ارتباطات ِ برقرار نشده و وقفه های آزاردهنده. اما تایلر رفتاری دارد که به اندازه نثرش بی پرده و دلنشین است. صحبت هایش با کلمات قدیمی جذاب مثل دریغ قطع می گردد و خیلی زود احساس می کنم که او را مثل کاراکترهایی که ماهرانه ترسیم می نماید می شناسم. از آنجایی که من هم از خانه کار می کنم، از او به خاطر صدای بچه ها و سگ ها در پس زمینه عذرخواهی می کنم که می گوید: اوه، من عاشق شنیدن صدای بچه ها و سگ ها هستم! زندگی عادی را دوست دارم.
طی نیم قرن گذشته تایلر برجسته ترین رمان نویس زندگی عادی بوده است. او در معرفی کاراکترها در یک خط به خوبی عمل می نماید. (اما هرگز متناسب با سنش رشد نکرد. مثل برخی میوه ها که بدون آنکه برسند از سبز به پلاسیده تبدیل می شوند -از شام در رستوران دلتنگی 1982) اما در طول گفت وگویمان دو بار می گوید همان طور که مطمئنم متوجه شده اید، من در طرح داستان خوب نیستم. درست است که کسی رمان آن تایلر را با جان گریشام اشتباه نمی گیرد، اما هیچ کس در به یادآوری لحظاتی که یک زندگی را می سازد با او برابری نمی نماید: یک شام خانوادگی ناراحت نماینده، روزی که همسرتان ناگهان مثل یک غریبه به نظر می رسد، کوشش برای فهمیدن اینکه چطور به آدمی که امروز هستید تبدیل شدید، حرکات متناقض ما زمانی که سعی می کنیم خوب باشیم. تایلر می گوید: گذر زمان یک طرح داستانی است. با گذر سال ها نمی گردد اتفاقی برایتان نیفتد.
کتاب مورد علاقه تایلر در کودکی، داستان کلاسیک امریکایی خانه کوچک اثر ویرجینیا لی برتون بود، درباره خانه ای که عظیم شدن شهر در اطرافش را تماشا می نماید. هواداران او -که از جان آپدایک تا ژاکلین ویلسون و نیک هورنبی متغییرند- خاطره او از آرزو برای سوختن مدرسه را می شناسند: رمان های او پر است از شخصیت های عظیمسالی که احساسات دوران کودکی خود را به یاد می آورند، زمان را تا می زنند و حقیقتِ عظیمسالی را به وسیله کودکی که بودند آشکار می نمایند. در پایکوبی ساعت (2018) یک زن بیوه رهایی از اندوه را با روزهای بارانی کودکی اش مقایسه می نماید، زمانی که به خانه ماندن تن در می داد و به خواندن و تماشای تلویزیون می پرداخت و بعدازظهر که می شد خورشید به طور غیرمنتظره ای بیرون می آمد و او فکر می کرد، آه، فکر کنم حالا می توانم بیرون بروم. آیا این خوب نیست؟ در توریست اتفاقی، میکِن لری همدلانه پسر کوچکش اتان را پیش از کشته شدن در جنایتی خشن تصور می نماید: مطیعانه با دیگران به سمت آشپزخانه می رود، دست هایش را همان طور که به او دستور دادند مقابل دیوار می گذارد و شک ندارم که روی پنجه پا می ایستد.
تایلر می گوید: بیشتر از هر بخش دیگری از زندگی، با احساسات و حس های ذاتی کودکی آشنا هستم. نمی دانم آیا این به خلاقیت یاری می نماید یا نه، اما این را می دانم که وقتی با نویسندگان دیگر صحبت می کنم، آنها درباره کودکی خود با جزئیات بسیار دقیقی حرف می زنند. او همچنین هنوز ته مانده عقاید بچگانه اش را دارد که یک نفر با فکر کردن به چیزی می تواند کاری کند که آن اتفاق بیفتد. درست همان طور که نگران بود با آرزوی سوختن مدرسه باعث آتش دریافت آن گردد. وقتی از او می پرسم که چطور توانست صحنه قتل اتان در توریست اتفاقی را بنویسد می گوید عمدا او را دو سال کوچک تر از دخترانش در آن موقع ساخته تا بعد وقتی آنها به سن او رسیدند با خودش نگوید آه نه، من چه چیزی را آغاز کردم؟
رمان جدید او با عنوان کله قرمز کنار جاده بیست وسومین اثر اوست و بسیاری از مَجازهای معمول تایلر را در بر دارد. قهرمان داستان، میکا، مرد است، مثل بسیاری دیگر از شخصیت های اصلی داستان هایش، که تا حدودی به همین دلیل است که او هواداران مرد زیادی دارد. مارک لاوسان در سال 2012 دلیل جذابیت رمان های تایلر برای مردان را به شیوه همدلانه و نجات بخش او در رفتار با بیهودگی و درماندگی مردان توصیف می نماید. تایلر با سه برادر عظیم شد و 34 سال با تقی محمدمدرسی، روان پزشک ایرانی تا زمان مرگش در سال 1997 به خوبی زندگی کرد. او می گوید: با نوشتن از زبان یک مرد بسیار راحتم و فکر می کنم دلیلش این است که مردان خیلی خوبی در زندگی ام داشتم. آنها باعث می شدند احساس راحتی کنم و من با خودم فکر کردم، بسیار خوب، آنها خیلی هم با من فرق ندارند.
مثل تمام کاراکترهای تایلر، میکا هم در بالتیمور زندگی می نماید، مثل خود او که بیش از 50 سال است آنجاست. تایلر پیش از این گفته که او یک نویسنده است و می تواند زندگی های مختلفی را زندگی کند، اما به نظر می رسد هر زندگی که مجسم می نماید باز هم می خواهد در بالتیمور زندگی کند. او به سادگی با سرزنش خود می گوید: بله، احتمالا همین طور است. اما احتمالا از تنبلی من هم هست. با نوشتن داستانی که اینجا اتفاق می افتد دیگر احتیاجی نیست تحقیق چندانی انجام دهم. البته من نمی توانم این را قبول کنم: کتاب های او پر از تحقیقات دقیق است، نظیر جزئیات دقیق دوره هایی که دهه های زندگی خانوادگی شخصیت ها را در بر می گیرد. او با وسواس فراوان کتاب های خود را چندین بار می نویسد، سپس آنها را می خواند، صدایش را ضبط می نماید و دوباره گوش می دهد تا مطمئن گردد گفت وگوها مناسب شخصیت ها هستند. و هیچ گافی در کار نیست. این ایده که تایلر به خاطر تنبلی این پیش فرض را در نظر می گیرد بی معنی است. او تنها عاشق شهرش است.
او می گوید: درست است، من عاشق اینجا هستم. خنده دار است، چون آمدن من به این شهر کاملا تصادفی بود. فقط به خاطر کار شوهرم به اینجا آمدیم. تا دو سال اول می گفتیم اشتباه کردیم، بیا برگردیم. اما بعد کم کم فهمیدیم.
کله قرمز کنار جاده بر خلاف رمان های دیگرش اشارات متعددی به وقایع جاری دارد. میکا از تماشای اخبار اجتناب می نماید چون بسیار افسرده نماینده است، اما نمی تواند جلوی گزارش های خبری غم انگیز رادیوی ساعتی خود را بگیرد: تیراندازی گسترده در یک کنیسه، مردن خانواده ها در یمن، بچه ها مهاجری که از والدین خود جدا می شوند و اگر فردا به احتمال خیلی کمی دوباره کنار هم جمع شوند دیگر هرگز مثل سابق نخواهند بود.
او می گوید: وقتی ترامپ در دفترش بود و تمام آن اتفاقات می افتاد، در حال نوشتن کتاب بودم. بنابراین احساس کردم درست نیست که وانمود کنم زندگی خیلی خوش و خرم است. نمی خواهم یکی از آن دسته افرادی باشم که رمان شان را چنان با وقایع کنونی پیوند می دهند که عملا فرقی با خواندن روزنامه ندارد، اما در عین حال احساس کردم باید ذکر کنم که در زمانه غم انگیزی هستیم. کتاب های او غالبا انتها خوش بینانه ای دارند و مهربانی انسان ها را نشان می دهند. اما آیا در چنین شرایط سیاسی کنونی حفظ خوش بینی برایش سخت بوده؟ لحظه ای درنگ می نماید و می گوید: نه از نزدیک، منظورم را می فهمید؟ از نزدیک همواره چیزهایی می بینید که بتوانید درباره شان خوش بین باشید.
تایلر در زمان تحصیل در دانشگاه آغاز به نوشتن داستان کوتاه کرد و بعد از آن در 23 سالگی نخستین رمان خود درخت قوطی حلبی را منتشر کرد. جدای از وقفه ای پنج ساله برای عظیم کردن دخترانش، از آن موقع تا به امروز پیوسته نوشته است. او می گوید: می دانم که جهان به کتاب دیگری از من احتیاج ندارد، اما کار دیگری ندارم بکنم. هیچ سرگرمی ندارم. بنابراین وقتی به نماینده ام می گویم که یک کتاب دیگر آماده نموده ام، اگر مایلی نگاهی به آن بینداز احساس گناه می کنم.
او یکی از بهترین منتقدان خودش است. به تازگی بعد از سال ها توریست اتفاقی را خوانده و می گوید: یکی از چیزهایی که به آن فکر کردم این بود که در جوانی نویسنده بهتری بودم. جزئیات بیشتری می آوردم. دقیق تر بودم و وقت بیشتری صرف می کردم. این طور نیست که الان عجله داشته باشم. اما به خواننده اعتماد بیشتری دارم. احساس نمی کنم که باید آن قدرها درباره احساسات درونی شخصیت ها بگویم. اما وقتی توریست اتفاقی را خواندم با خودم فکر کردم خوب است که تمام احساسات درونی میکن را اینجا می بینم. شاید اشتباه تایلر این باشد که بیش از حد به خوانندگانش اعتماد نموده است.
دخترانش در فیلادلفیا و سانفرانسیسکو زندگی می نمایند و تایلر می داند که به خودقرنطینگی تمایل زیادی دارد، چه بیماری همه گیری در کار باشد یا نه. او در حال حاضر در حال کار روی کتاب بعدی اش است و با لحنی که خودش را مسخره می نماید می گوید باز هم درباره یک خانواده در بالتیمور. بعد با متانتی که از یک عمر خودشناسی می آید اضافه می نماید: و من دوستش دارم.
منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایران